Prawne aspekty outsourcingu w branży IT

Pojęcie outsourcingu jest często poruszane w branży IT. Z jednej strony zamawiający chcą wiele usług “wyrzucić na zewnątrz” firmy, zaś z drugiej dzięki temu stworzył się cały rynek dostawców usług IT. Niekiedy są to firmy, które zajmują się wyłącznie usługami outsourcingowymi – czyli są swojego rodzaju pośrednikiem pomiędzy specjalistami a klientami końcowymi.

Zamów wzory umów IT!

Co to jest outsourcing IT?

Outsourcing IT to strategia biznesowa, w ramach której przedsiębiorstwa korzystają z usług zewnętrznych dostawców, którzy specjalizują się w obszarze technologii informacyjnych.

Decyzja o zastosowaniu outsourcingu IT wynika często z chęci skupienia się na kluczowych kompetencjach firmy oraz zyskania szerszego dostępu do wiedzy eksperckiej, której często brakuje wewnętrznym zespołom w ramach danej organizacji.

Warto zwrócić uwagę, że outsourcing IT nie ogranicza się tylko do korzystania z usług programistów czy administratorów sieci, ale obejmuje również wiele innych dziedzin, takich jak chociażby zarządzanie infrastrukturą IT, bieżącą obsługę techniczną czy rozwój istniejącego już oprogramowania.

Jakie są zalety outsourcingu IT?

Jedną z największych zalet outsourcingu usług IT jest obniżenie kosztów działalności firmy. Dzięki outsourcingowi przedsiębiorstwo nie musi inwestować w sprzęt, oprogramowanie, szkolenia i utrzymanie pracowników IT.

Kolejną zaletą outsourcingu usług IT jest dostęp do nowoczesnych technologii i najlepszych praktyk w branży IT. Outsourcing pozwala również przedsiębiorstwom skupić się na swojej podstawowej działalności i wzmocnić swoją konkurencyjność na rynku. Zamiast zajmować się sprawami związanymi z IT, przedsiębiorstwa mogą skupić się na produkcji i sprzedaży swoich produktów i usług, co z kolei zwiększa ich efektywność i wydajność.

Wreszcie, outsourcing usług IT pozwala przedsiębiorstwom dostosować swoje potrzeby IT do zmieniających się wymagań rynkowych i biznesowych. Dzięki elastyczności dostawców usług IT, przedsiębiorstwa mogą szybko i łatwo dostosować swoje usługi IT do zmieniających się potrzeb.

Z punktu widzenia dostawcy usług IT, outsourcing jest dobrym sposobem na rozwój firmy. Często firmy świadczące usługi IT tworzą nową linię biznesową w formie outsourcingu. Dostawcy są dla zamawiających podmiotami (osobami), które wiedzą jak dobierać specjalistów i zarządzać projektami. Może się wydawać, że dostawca jest tylko pośrednikiem ale w większości przypadków bez tego pośrednika outsourcing nie zostałby zrealizowany na odpowiednim poziomie.

Na co należy zwracać uwagę pod kątem prawnym? Z punktu widzenia prawnego w umowach dotyczących outsourcingu należy zwrócić uwagę na kilka rzeczy. Do najważniejszych zalicza się: odpowiedzialność, własność intelektualna, i dostępność.

Odpowiedzialność w outsourcingu

W przypadku odpowiedzialności należy dopasować jej zakres do modelu outsourcingu. Przykładowo w przypadku jednego z najczęściej spotykanych modeli outsourcingowych tj. body leasingu, odpowiedzialność dostawcy usług ogranicza się do dostarczenia konkretnych specjalistów IT (lub zespołu specjalistów).

Taki dostawca nie powinien odpowiadać ani za efekt prac ani za zarządzanie tymi specjalistami. Dostawca zaś odpowiadać powinien na pewno za kwestie kadrowe, tj. rozliczenia ze specjalistami oraz za kwestie związane z własnością intelektualną. Jednym zdaniem dostawca odpowiada za obszar organizacyjny ale nie odpowiada za obszar merytoryczny.

W innych modelach outsourcingu, np. w umowach serwisowych (SLA) lub w outsourcingu całych działów IT, programistów lub HR, dostawca odpowiada nie tylko za obszar organizacyjny ale także za merytoryczny.

Własność intelektualna w outsourcingu

W większości przypadków podczas realizowania usług outsourcingu IT dochodzi do wytworzenia własności intelektualnej, np. w postaci programu komputerowego tj. utworu w rozumieniu prawa autorskiego.

Dochodzi więc do stworzenia “łańcucha” przekazywania autorskich praw majątkowych, który jest ważny zarówno z punktu widzenia zamawiającego jak i wykonawcy. Zamawiający powinien bezwzględnie zawrzeć w swojej umowie postanowienie dotyczące przeniesienia autorskich praw majątkowych oraz dodać ewentualnie karę umowną gdyby okazało się, że wykonawca nie może skutecznie przenieść na zamawiającego tych praw (lub już nieskutecznie przeniósł bo nie otrzymał ich od swoich specjalistów).

Dlatego też dostawca usług IT powinien kontrolować czy po pierwsze w ogóle w jego umowach ze specjalistami zawarte są klauzule przeniesienia autorskich praw majątkowych, a po drugie czy zakres tych klauzul jest taki sam (lub szerszy) niż klauzule zawarte w umowie z zamawiającym.

Dostępność w outsourcingu

Bez względu na to czy dostawca usług outsourcingowych odpowiada jedynie za obszar organizacyjny czy też za obszar merytoryczny, zazwyczaj zobowiązuje się do zapewnienia pewnego poziomy dostępności swoich usług.

Zamawiający usługi IT powinien zwrócić na to szczególną uwagę i powiązać to z kwestią odpowiedzialności. Do dostępności zaliczyć można np. zapewnienie dostarczania konkretnej liczby specjalistów, zapewnienie poziomu kompetencji specjalistów, zapewnienie czasu reakcji i naprawy, zapewnienie poziomu dostępności systemu.

W przypadku gdy dostępność ta nie jest realizowana umowa powinna przewidywać plan naprawczy, a w przypadku jego niepowodzenia możliwość szybkiego wyjścia z umowy przez zamawiającego.

Potrzebujesz wsparcia prawnika? Napisz do mnie!