Spory sądowe w branży IT z perspektywy wykonawcy

Coraz częściej spotykam się ze sporami w branży IT. Nie powinno to dziwić. Ciągle zwiększający się rynek IT musi nieść za sobą coraz liczniejsze spory sądowe. Zwykle dotyczą one kwestii związanych z realizacją projektów informatycznych lub umów o świadczenie usług IT.

Każdy spór sądowy to nie tylko czasochłonna i kosztowna sprawa, ale również ryzyko utraty reputacji i zaufania klientów. W tym kontekście nie można powiedzieć, że wystarczy wykonywać swoje usługi IT w sposób, który minimalizuje ryzyko pojawienia się sporów sądowych.

W praktyce każdy projekt IT rodzi istotne ryzyko sporu. W tym artykule przedstawimy najlepsze praktyki dla wykonawców IT, które pozwolą przygotować się do sporu.

Zamów wzory umów IT!

Na co się właściwie umówiliśmy?

Można powiedzieć że znacząca większość sporów zaczyna się od tego, że strony zadają sobie pytanie “Na co my się tak naprawdę umówiliśmy?”. Najczęściej to zamawiający jest niezadowolony z efektów prac wykonawcy i stara się mu wykazać, że realizuje swoje on usługi w sposób sprzeczny z postanowieniami umowy lub ze specyfikacją.

Jeśli strony umówiły się na wykonanie jakiegoś programu komputerowego w oparciu o umowę o dzieło to sprawa wydaje się dosyć prosta do rozstrzygnięcia. Skoro jest specyfikacja to wiadomo czy wykonawca ją realizuje czy też nie.

Natomiast rynek IT wygląda obecnie tak, że większość projektów jest realizowana w formie umów o świadczeniu usług (umów zlecenia). W tym wypadku nie jest ważny rezultat prac ale staranne działanie wykonawcy. Tego typu umowy chociaż wydają się być jasne, to w przypadku sporu w znaczącej większości przypadków prowadzą do tego że zamawiający na siłę stara się wykazać, iż zawarta umowa nie jest umową o świadczenie usług ale umową o dzieło.

Dlatego też wykonawca po pierwsze powinien pamiętać aby koniecznie podpisać umowę w formie pisemnej, po drugie jasno wskazać przedmiot umowy z którego będzie wynikało czy jest to umowa o dzieło czy umowa o świadczenie usług, a po trzecie doprecyzować to postanowienie dotyczące przedmiotu umowy poprzez wskazanie wprost jak strony tę umowę interpretują. Wtedy w przypadku sporu sądowego łatwo będzie wykazać i obronić się w większości przypadków.

Dowody

Komunikacja w większości projektów IT obecnie odbywa się w sposób mniej formalny. Polega to na wykorzystywaniu różnego rodzaju komunikatorów oraz systemów do zarządzania projektami.

Jako wykonawca powinieneś na bieżąco archiwizować taką komunikację na wypadek gdyby została utracona wskutek problemów technicznych lub gdyby została po prostu usunięta przez zamawiającego. Będziesz można wtedy jasno wykazać jak ta komunikacja wyglądała, czy były jakieś ustalenia dodatkowe, jak zachowywał się zamawiający, czy zamawiający współdziałał z Tobą w celu wykonania umowy lub czy zamawiający żądał wykonania usług wykraczających poza przedmiot umowy.

Dowody w postaci wydruków lub zapisu elektronicznego z takich systemów i komunikatorów są nieocenionym źródłem do wykazywania swoich racji w trakcie postępowania sądowego.

Dodatkowo pamiętaj, że jeżeli czujesz lub przewidujesz, że zamawiający będzie próbował usuwać takie dowody to warto jest – w szczególności gdy sytuacja sporna już nastąpiła – zabezpieczyć dowody notarialnie poprzez sporządzenie kopii poświadczonej za zgodność przez notariusza.

Nagrywanie rozmów

Osobną kategorią dowodów są dowody z nagranych rozmów. Bardzo często zamawiający kierują roszczenia wobec wykonawców twierdząc, że coś uzgadniali z nimi w trakcie rozmowy telefonicznej.

Jest to oczywiście nie do udowodnienia i ciężko się przed tym bronić. Częste pytanie, które wtedy dostaje jest takie czy można nagrywać rozmowy, które prowadzone są z klientem. Odpowiedź bardzo często zaskakuje niektórych ponieważ samo nagrywanie rozmów w których uczestniczysz nie jest zabronione i nie jest przestępstwem.

Co więcej, nie musisz informować drugiej strony o tym że nagrywasz taką rozmowę. Oczywiście ma to zastosowanie do sytuacji, w których nie będziesz używał takich nagrań w innym celu niż jedynie do ochrony swoich praw i dochodzenia swoich roszczeń, a także do obrony w postępowaniu sądowym.

Nielegalne byłoby gdybyś nagrywał rozmowy w których sam nie uczestniczysz. Jest to stosowanie tzw. podsłuchu i jest karalne. Dowody z nagrań są bardzo często stosowane w postępowaniach cywilnych.

Potrzebujesz wsparcia prawnika? Napisz do mnie!