Jak liczyć terminy w umowach?

Przygotowując, podpisując i negocjując umowy IT z całą pewnością spotkałeś lub spotkasz się z kwestią terminów. W zasadzie w każdej umowie, w tym w umowach IT, spotkasz się z sytuacjami, w których trzeba obliczyć jakiś konkretny termin.

Przykładowo mogą to być klauzule dotyczące:

1. zapłaty wynagrodzenia w konkretnym terminie od wystawienia faktury,
2. termin do wezwania do usunięcia naruszeń,
3. termin obowiązywania umowy,
4. termin obowiązku zachowania poufności,
5. termin zakazu konkurencji,
6. termin usunięcia naruszeń,
7. termin zakazu zatrudniania pracowników,
8. termin do odstąpienia od umowy,
9. termin wypowiedzenia umowy.

Niezwłocznie czyli kiedy?

Niekiedy w umowach nie wskazuje się konkretnego terminu wykonania jakiejś czynności np. w ciągu 7 dni od momentu X. Czasami używa się terminu “niezwłocznie”. Przykładowo: wykonawca zobowiązuje się do niezwłocznego usunięcia naruszeń. Co to właściwie oznacza? W potocznym rozumieniu oznacza to “tak szybko jak to możliwe”. Prawnicy lubią mówić, że niezwłocznie to “bez zbędnej zwłoki”. Warto podkreślić, że pomimo obiegowej opinii “niezwłocznie” wcale nie musi oznaczać “natychmiast”.

Kodeks cywilny wspomina o niezwłoczności w art 455:

Jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania.

Ale w dalszym ciągu nie mamy odpowiedzi, co ta “niezwłoczność” właściwie oznacza. Kwestię tę w sposób bardziej praktyczny i opisuje Sąd Najwyższy w swoich wyrokach.

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 grudnia 2006 r. II CSK 293/06:
Użytego w art. 455 KC terminu „niezwłocznie” nie należy utożsamiać z terminem natychmiastowym, termin „niezwłocznie” oznacza bowiem termin realny, mający na względzie okoliczności miejsca i czasu (…).

Zamów wzory umów IT!

Jak liczyć terminy w umowach?

Kodeks cywilny wskazuje jak liczyć terminy. Same przepisy możesz znaleźć w art. 110 – 116 KC. Terminy można liczyć w dniach, tygodniach, miesiącach i latach. Do każdego z tych przypadków stosuje się konkretne przepisy.

W przypadku terminów obliczanych w dniach (np. “Wykonawca zobowiązuje się do przekazania kodu źródłowego w terminie 7 dni od dnia opłacenia faktury przez Zamawiającego”) zasady są następujące:

1. termin zaczynamy liczyć od dnia następnego od danego zdarzenia,
2. koniec terminu to koniec ostatniego dnia.

Art. 111 KC

§ 1. Termin oznaczony w dniach kończy się z upływem ostatniego dnia.
§ 2. Jeżeli początkiem terminu oznaczonego w dniach jest pewne zdarzenie, nie uwzględnia się przy obliczaniu terminu dnia, w którym to zdarzenie nastąpiło.

Jeśli więc umowa wskazuje, że jedna strona umowy ma zapłacić wynagrodzenie w terminie 7 dni od momentu wystawienia faktury, a sama faktura została wystawiona w poniedziałek, to sam termin płatności zaczynamy liczyć od wtorku. W takim wypadku termin płatności upływa z końcem kolejnego poniedziałku.

W przypadku dłuższych terminów jak tygodnie, miesiące i lata przepisy precyzują, że kończą się one z upływem dnia, który nazwą lub datą odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim miesiącu nie było – w ostatnim dniu tego miesiąca.

Początek, połowa i koniec miesiąca

Termin w umowach można określać także poprzez wskazanie, że coś powinno zostać wykonane na początku, w połowie lub na koniec miesiąca. Jak to interpretować? Kodeks cywilny daje jasną odpowiedź:

Jeżeli termin jest oznaczony na początek, środek lub koniec miesiąca, rozumie się przez to pierwszy, piętnasty lub ostatni dzień miesiąca.

Ile dni ma miesiąc i rok?

Przepisy wskazują, że jeżeli termin jest oznaczony w miesiącach lub latach, a ciągłość terminu nie jest wymagana, miesiąc liczy się za dni trzydzieści, a rok za dni trzysta sześćdziesiąt pięć. Co oznacza brak wymagania ciągłości terminu? Chodzi o zobowiązania, które mogą lub czasami muszą być wykonywane z przerwami. Przykładowo może to być umowa o świadczenie usług, w których wykonawca może nieodpłatnie powstrzymać się od ich wykonywania przez dany czas w roku.

Koniec terminu a dzień wolny od pracy

Może zdarzyć się tak, że koniec jakiegoś terminu przypada akurat na dzień wolny od pracy. Nie chodzi w tym wypadku jednak np. na dzień urlopowy danej strony umowy a o dzień ustawowo wolny od pracy. Co wtedy zrobić? Kodeks cywilny wskazuje, że za koniec terminu powinien być uznany następny dzień roboczy.

Jeżeli koniec terminu do wykonania czynności przypada na dzień uznany ustawowo za wolny od pracy lub na sobotę, termin upływa następnego dnia, który nie jest dniem wolnym od pracy ani sobotą.

Potrzebujesz wsparcia prawnika? Napisz do mnie!