Umowy w modelu SaaS – czym jest umowa SaaS?

Trudno dzisiaj wyobrazić sobie sektor gospodarki, który może sprawnie funkcjonować bez dostępu do usług informatycznych. Projektowanie aplikacji, które następnie znajdą się na serwerach klienta staje się jednak coraz mniej popularne z uwagi na wysokie koszty rozwiązań typu on-premise. Coraz większą popularność zyskują usługi świadczone w modelu SaaS. Co to takiego i jak powinna być skonstruowana umowa SaaS?

Na czym polega dostęp do aplikacji w modelu SaaS?

Świadczenie usług w modelu SaaS (ang. Software as a Service) polega na tym, że usługa zaprojektowana przez usługodawcę jest udostępniana usługobiorcy bezpośrednio na jego komputerach za pośrednictwem Internetu. Wszystkie zasoby znajdują się na serwerach podmiotu świadczącego usługę, który odpowiada za zapewnienie nieprzerwanego dostępu do aplikacji, jej konserwację, aplikację i bezpieczeństwo korzystania.

SaaS zazwyczaj idzie w parze z usługami chmurowymi. Wystarczy, że zamawiający zaloguje się do aplikacji poprzez przeglądarkę, aby uzyskać dostęp do interfejsu oprogramowania. Z tego względu wiele aplikacji w modelu SaaS może być w łatwy sposób uwspólnione i jest dostępne dla wielu pracowników w tym samym czasie niezależnie od miejsca z którego wykonują pracę.

Zamów wzór umowy SaaS!

Zalety korzystania z modelu SaaS

Model udostępniania aplikacji jako SaaS niesie ze sobą wiele wymiernych korzyści dla przedsiębiorcy.

• Bezpieczeństwo i stabilność

Ze względu na to, że cała architektura aplikacji znajduje się bezpośrednio u usługodawcy, dba on o to, aby aplikacja działała sprawnie i zapewniała należyty poziom bezpieczeństwa zapisywanych w niej informacji. Firmy informatyczne gwarantują zazwyczaj kompleksowe wsparcie w zakresie usług SLA oraz rozwiązywania problemów poprzez helpdesk. Jednocześnie nieustannie są prowadzone prace nad aktualizacją i usuwaniem kolejnych błędów, więc korzystający nie musi o tym pamiętać.

• Znacznie krótszy czas wdrażania technologii

Model SaaS pozwala na znacznie szybsze uruchomienie danej usługi w firmie. Nie ma potrzeby samodzielnego instalowania oraz konfigurowania oprogramowania, ponieważ o te aspekty dbają pracownicy usługodawcy.

• Skalowalność biznesu i niższe koszty korzystania z aplikacji

Usługi SaaS zazwyczaj świadczone są w modelu subskrypcyjnym. Oznacza to, że usługobiorca rozlicza się (np. miesięcznie lub kwartalnie) w zamian za możliwość korzystania z określonej liczby stanowisk równolegle. Zamawiający nie płaci za kolejne wersje oprogramowania, ponieważ update’y zwykle są wliczone w cenę. Nie musi też uiszczać wynagrodzenia za licencję na gruncie prawa autorskiego.

Model SaaS pozwala na szybkie dopasowanie infrastruktury IT do zmieniających się potrzeb firmy. Z tego względu jest to często wybierane rozwiązanie przez startupy.

• Łatwiejsza integracja z innym oprogramowaniem

Wiele aplikacji udostępnianych w modelu SaaS zawiera w sobie gotowe API lub innego rodzaju narzędzia integracyjne, pozwalające na połączenie systemu z wtyczkami klienta lub wykorzystywanym przez niego softwarem. W przypadku oprogramowania typu on-premise taka elastyczność wymagałaby dostosowania całego kodu źródłowego.

Jak powinna wyglądać umowa SaaS?

Umowa SaaS reguluje zasady korzystania z dostarczanego oprogramowania, ale w odróżnieniu od typowego modelu licencyjnego powinna uwzględniać szereg specyficznych elementów. W praktyce umowę zastępuje się często odpowiednio rozbudowanym regulaminem o którym mowa w art. 8 ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną. Na które z postanowień należy zwrócić szczególną uwagę?

Umowa SaaS – obowiązki usługodawcy

Podstawowym obowiązkiem usługodawcy jest zapewnienie dostępu do usługi według ustaleń z kontrahentem. Dlatego mówi się, że częścią umowy SaaS zawsze będzie SLA, czyli umowa utrzymaniowa. W tym zakresie należy ustalić do jakich usług gwarantuje dostęp dostawca usługi, a także jakie działania powinien podjąć w związku z brakiem dostępu wynikającym np. z ataku cybernetycznego.

Umowa SaaS – licencja prawnoautorska

W doktrynie nie ma zgody co do tego, czy umowy SaaS w jakikolwiek sposób naruszają monopol prawnoautorski usługodawcy, ale w praktyce większość kontraktów reguluje zakres dopuszczalnego wykorzystania oprogramowania.

W tym zakresie umowa powinna przewidywać wyczerpujący katalog pól eksploatacji do których wykorzystania legitymowany jest podmiot korzystający z usługi. Wynika to m.in. z faktu, że do korzystania z oprogramowania często konieczna jest instalacja wtyczek, które pozwalają na używanie programu usługodawcy. Należy pamiętać, że pól eksploatacji nie można domniemywać, a także określać „na przyszłość”. Muszą one realnie oddawać możliwości wykorzystania software’u.

Niewątpliwie jednak umowy SaaS stanowią rodzaj mieszanej umowy o świadczenie usług, co sugeruje zasadność odwołania się przy ich konstruowaniu do umowy zlecenie.

Umowa SaaS – zasady ochrony danych osobowych

Usługi SaaS zazwyczaj idą w parze z przetwarzaniem danych osobowych klientów usługobiorcy (np. banku, zakładu ubezpieczeń, placówki ochrony zdrowia). Dlatego w treści umowy należy pamiętać o zamieszczeniu dokładnych informacji dotyczących tego kto i w jakim celu przetwarza dane osobowe oraz które konkretnie informację są przetwarzane.

Często bywa tak, że usługodawca udostępniając usługę w ramach SaaS sam korzysta z podwykonawców, którzy realizują określone funkcje aplikacji. W takiej sytuacji należy powiadomić korzystającego o tym, że do danych zapisanych w oprogramowaniu mają dostęp również inne podmioty.

Nieco inaczej wygląda sytuacja, jeżeli aplikacja jest udostępniana przez podmioty, które nie są zobligowane do stosowania standardów RODO, np. Stany Zjednoczone, kraje Ameryki Łacińskiej. W takim przypadku należy upewnić się, czy dany kraj gwarantuje przetwarzanie danych w zgodzie ze standardami RODO.

Jako przykład można podać Andorę (na podstawie decyzji KE z 19 października 2010 r.) lub Argentynę (na podstawie decyzji KE z 30 czerwca 2003 r.). W przeciwnym razie konieczne będzie wdrożenie odpowiednich działań, np. zastosowanie klauzul ochrony danych zaaprobowanych przez Komisję.

Umowa SaaS – odpowiedzialność za naruszenie umowy

Naruszenie umowy SaaS zwykle będzie wiązał się z karami umownymi naliczanymi za każdy dzień przerwy w dostępie do usługi lub obniżenie jakości jej świadczenia poza określone w umowie wartości krytyczne (zazwyczaj określane technicznymi wskaźnikami, jak np. ASA, TSF czy FCR). Takie rozwiązanie lepiej zabezpiecza interesy korzystającego niż zryczałtowane odszkodowanie jednorazowe. Dodatkowo można wprowadzić uprawnienie do odstąpienia od umowy bez zachowania okresu wypowiedzenia.

Umowa SaaS – czas trwania umowy

Umowy SaaS z reguły mają charakter terminowy, co wynika z abonamentowego charakteru ich rozliczania. Zwykle korzystający może zrezygnować z usługi w dowolnym momencie pod warunkiem, że za dany okres uiści opłatę subskrypcyjną.

Umowa SaaS – sposoby rozwiązywania sporów

Sprecyzowanie sposobów rozstrzygania sporów ma kluczowe znaczenie zwłaszcza w sytuacji, kiedy umowa jest zawarta przez podmioty z różnych państw. Istotne wtedy staje się wypracowanie metody polubownego rozstrzygania konfliktów, ale też określenia prawa właściwego dla umowy.

Jak wybrać dostawcę oprogramowania SaaS?

Wybierając dostawcę usługi w modelu SaaS należy kierować się przede wszystkim przejrzystymi zasadami w zakresie ochrony danych osobowych, warunków świadczenia usługi oraz płatności. Nadmiernie skomplikowane umowy lub kontrakty faworyzujące jedną ze stron nie tylko utrudnią rzetelną współpracę, ale będą niemożliwe do jednoznacznej interpretacji na wypadek sporu sądowego. Moja Kancelaria specjalizuje się w obsłudze prawnej podmiotów z branży IT i zachęcam Cię do odwiedzenia naszej strony www. Doradzamy w zakresie brzmienia umowy, a także negocjujemy warunki współpracy dla naszych klientów.

Potrzebujesz wsparcia prawnika IT? Napisz do mnie!