Przeniesienie autorskich praw majątkowych do utworów (np. programu komputerowego) to standardowa klauzula w większości umów IT. Jednak w dalszym ciągu spotkać się można z podejściem do faktycznej realizacji tego przeniesienia. Do tej pory spotykam się z sytuacjami, w których druga strona mówi, że nie można przenieść autorskich praw majątkowych do utworów, które mają być wykonane w przyszłości. No właśnie, to można czy nie można?
Co na to prawo autorskie?
Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych w żadnym wypadku nie zabrania przenoszenia efektów prac w projektach IT (utworów/programów komputerowych), które mają dopiero powstać w przyszłości. Przepisy wspominają jedynie o tym, że:
Nieważna jest umowa w części dotyczącej wszystkich utworów lub wszystkich utworów określonego rodzaju tego samego twórcy mających powstać w przyszłości.
Co z tego wynika? Powyższy przepis stanowi, że nie można wymagać od wykonawcy aby przeniósł awansem prawa do wszystkich utworów jakie w ogóle stworzy w przyszłości lub do wszystkich utworów danego rodzaju. Jeśli tylko więc przeniesienie nie dotyczy całego dorobku lub całego dorobku określonego rodzaju to możesz wprowadzić do swojej umowy taką klauzulę przeniesienia autorskich praw majątkowych do przyszłych utworów.
Czym jest utwór określonego rodzaju?
O utworze określonego rodzaju możemy mówić np. w kontekście artysty, który fotografem i filmowcem jednocześnie. W dużym uproszczeniu wykonuje od dwa rodzaje utworów – fotografie i utwory audiowizualne. Nie może przenieść awansem praw np. do wszystkich fotografii jakie tylko wykona w przyszłości.
Wspomniany wyżej przepis nie ma zastosowania w przypadkach gdzie przykładowo autor podejmuje się na podstawie umowy współpracy, regularnego tworzenia określonych typów dzieł, jak na przykład utwory muzyczne.
Przeniesienie praw do przyszłych utworów – orzecznictwo
Takie podejście do tematu i interpretację ww. przepisu z ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych potwierdza także orzecznictwo. Zgodnie z jednym z wyroków:
- Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o Prawie autorskim i prawach pokrewnych (…) nie wyłącza możliwości przeniesienia autorskich praw majątkowych do utworów mających powstać w przyszłości, w drodze stosowania art. 155 § 2 KC w związku z art. 555 KC.
- Dopuszczalna jest umowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych do utworów mających powstać w przyszłości, jeżeli tylko nie obejmuje ona całego przyszłego dorobku twórczego autora.
Przeniesienie praw do przyszłych utworów – podsumowanie
- Przeniesienie autorskich praw majątkowych do przyszłych utworów (np. programów komputerowych) jest powszechną praktyką w umowach IT, mimo różnic w interpretacji realizacji takiego przeniesienia.
- Polska ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych nie zabrania przenoszenia praw do utworów, które mają powstać w przyszłości, w kontekście projektów IT.
- Istnieją jednak ograniczenia; nie można przenosić praw do wszystkich przyszłych utworów lub wszystkich utworów określonego rodzaju, które twórca ma zamiar stworzyć w przyszłości.
- Utwory “określonego rodzaju” odnoszą się do specyficznych kategorii dzieł, jak na przykład fotografie przedstawiające portrety.
- Orzecznictwo potwierdza, że przeniesienie praw autorskich do przyszłych utworów jest możliwe, pod warunkiem, że nie obejmuje to całego przyszłego dorobku twórczego autora.
Potrzebujesz wsparcia prawnika IT? Napisz do mnie!
Administratorem danych osobowych jest Linke Kulicki Education sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, ul. Ogrodowa 31 / lok. 54, 00-893 Warszawa, NIP 1182211564, KRS 0000852943 („Administrator”). Pana/Pani dane będą przetwarzane w celach marketingowych oraz w celu przekazywania Pani/Panu informacji handlowych drogą elektroniczną. Pana/Pani dane zostaną usunięte po odwołaniu zgody lub po zakończeniu prowadzenia działań marketingowych lub wysyłki informacji handlowych przez Administratora. Pana/Pani dane będą powierzane podmiotom trzecim na podstawie stosownych umów powierzenia przetwarzania danych osobowych w celu przechowywania danych osobowych na serwerze, skrzynce pocztowej oraz korzystania z usług wsparcia IT. Podstawą przetwarzania danych jest zgoda. W związku z przetwarzaniem danych osobowych ma Pan/Pani prawo do dostępu do swoich danych, sprostowania danych osobowych, usunięcia danych osobowych, wniesienia sprzeciwu, przenoszenia danych, ograniczenia przetwarzania, odwołania zgody, dostępu do informacji jakie dane Administrator przetwarza, złożenia skargi do Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych. Przedmiotowe uprawnienia można zrealizować poprzez kontakt z Administratorem na adres e-mail: biuro@linkekulicki.pl. Pani/Pana dane będą przekazywane poza UE oraz nie będą wykorzystywane do zautomatyzowanego podejmowania decyzji ani profilowania. Administrator potrzebuje Pana/Pani Danych Osobowych aby zrealizować wskazany cel przetwarzania, podanie danych osobowych jest dobrowolne jednak w przeciwnym wypadku podane cele nie będą mogły być zrealizowane.
