Od kiedy tylko zacząłem zajmować się umowami IT (a w tym roku mija już 10 lat) na wszystkich grupach w mediach społecznościowych dotyczących prawa i porad prawnych można było spotkać dyskusje dotyczące praw autorskich. Do dzisiaj wiele osób myli osobiste prawa autorskie z majątkowymi prawami autorskimi. Często nie wiedzą, że w ogóle taki podział istnieje i z czym on się wiąże. W dzisiejszym artykule pokażę Ci, że to jeszcze nie wszystko! Polska ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych wprowadza jeszcze dodatkowe “instytucje”. Tak jest właśnie z utworem zależnym i prawami zależnymi.
Czym jest utwór zależny?
Czym więc jest utwór zależny? W skrócie utwór zależny to opracowanie cudzego utworu. Przykładowo Twój kolega napisał artykuł naukowy a Ty chciałbyś dokonać tłumaczenia tego artykułu na język angielski aby opublikować go w zagranicznym czasopiśmie. Takie tłumaczenie jest wtedy właśnie opracowaniem cudzego utworu.
Czy tłumaczenie to jedyna forma opracowania utworu? Oczywiście, że nie. Prawo autorskie wskazuje, że:
Opracowanie cudzego utworu, w szczególności tłumaczenie, przeróbka, adaptacja, jest przedmiotem prawa autorskiego bez uszczerbku dla prawa do utworu pierwotnego.
Opracowanie utworu składa się z dwóch elementów tj. z elementów utworu pierwotnego oraz elementów, które zostały “dodane” przez innego twórcę wykonującego prawo zależne.
Jak więc widzisz prawo nie wskazuje dokładnej definicji opracowania. Można powiedzieć, że definiuje opracowanie poprzez podanie jego przykładów. Co ważne, nie jest to katalog zamknięty. Oznacza to, że przykładów opracowań może być znacznie więcej. Dokładne sprecyzowanie czy coś jest opracowaniem czy już oddzielnym niezależnym utworem może być więc niekiedy trudne.
Z dodatkowymi wskazówkami przychodzą orzeczenia sądowe ale i one wskazują, że dokładne wskazanie czy coś jest opracowaniem czy nie może wymagać specjalistycznej wiedzy.
“(…) to, czy określone dzieło stworzone także z fragmentów dzieła innego, pierwotnego, jest opracowaniem dzieła w rozumieniu art. 2 PrAut, czy też innego rodzaju dziełem niesamoistnym, należy do sfery ustaleń faktycznych, których można dokonać przy pomocy opinii biegłego” (Wyrok Sądu Najwyższego, z dnia 14 listopada 2014 r., I CNP 10/14)
“Prawo autorskie zależne powstać może wówczas, gdy istnieje uprzednio – i równolegle – autorskie prawo “pierwotne” do utworu, którego twórczego opracowania dokonała osoba powołująca się na przysługujące jej prawo zależne” (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 stycznia 2006 r., III CSK 40/05)
Utwór zależny po jego powstaniu jest oddzielnym utworem w rozumieniu prawa autorskiego. Co prawda bez utworu macierzystego (pierwotnego) by nie powstał. Ale sam w sobie po stworzeniu jest już odrębnym utworem. Może istnieć bez utworu macierzystego.
“(…) dzieło zależne jest, jako całość, odrębnym utworem, a twórcy opracowania przysługują wszystkie roszczenia o ochronę praw autorskich do dzieła zależnego. Twórca opracowania uzyskuje całość autorskich praw osobistych i majątkowych do utworu zależnego z chwilą jego opracowania. (…), opracowanie jest takim samym dziełem jak utwór oryginalny” (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 8 października 2014 r., VI ACa 1845/13)
Potrzebujesz wsparcia prawnika IT? Napisz do mnie!
Administratorem danych osobowych jest Linke Kulicki Education sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, ul. Ogrodowa 31 / lok. 54, 00-893 Warszawa, NIP 1182211564, KRS 0000852943 („Administrator”). Pana/Pani dane będą przetwarzane w celach marketingowych oraz w celu przekazywania Pani/Panu informacji handlowych drogą elektroniczną. Pana/Pani dane zostaną usunięte po odwołaniu zgody lub po zakończeniu prowadzenia działań marketingowych lub wysyłki informacji handlowych przez Administratora. Pana/Pani dane będą powierzane podmiotom trzecim na podstawie stosownych umów powierzenia przetwarzania danych osobowych w celu przechowywania danych osobowych na serwerze, skrzynce pocztowej oraz korzystania z usług wsparcia IT. Podstawą przetwarzania danych jest zgoda. W związku z przetwarzaniem danych osobowych ma Pan/Pani prawo do dostępu do swoich danych, sprostowania danych osobowych, usunięcia danych osobowych, wniesienia sprzeciwu, przenoszenia danych, ograniczenia przetwarzania, odwołania zgody, dostępu do informacji jakie dane Administrator przetwarza, złożenia skargi do Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych. Przedmiotowe uprawnienia można zrealizować poprzez kontakt z Administratorem na adres e-mail: biuro@linkekulicki.pl. Pani/Pana dane będą przekazywane poza UE oraz nie będą wykorzystywane do zautomatyzowanego podejmowania decyzji ani profilowania. Administrator potrzebuje Pana/Pani Danych Osobowych aby zrealizować wskazany cel przetwarzania, podanie danych osobowych jest dobrowolne jednak w przeciwnym wypadku podane cele nie będą mogły być zrealizowane.
