Jak już wskazywałam w moich poprzednich artykułach, gry komputerowe, to zbiór wielu elementów, które podlegają ochronie, najczęściej ochronie prawnoautorskiej. Jednakże istnieją obszary w ramach gier komputerowych, które nie są objęte ochroną. W tym artykule przybliżę tematykę wyłączeń spod ochrony prawnej, na które trzeba zwrócić uwagę w trakcie tworzenia gier.
Idea
W jednym z wcześniejszych artykułów przytoczyłam definicję utworu ujętą w art. 1 ust. 21 Pr. Aut. Z jego treści wynika, iż utworem nie są odkrycia, idee, procedury, metody i zasady działania oraz koncepcje matematyczne. Sam więc pomysł na grę nie będzie podlegał ochronie prawnej. Dopiero, gdy ten pomysł zostanie rozwinięty i osiągnie konkretny kształt, możemy rozważyć ochronę prawną.
Pomysłem może być np. „Gra osadzona w postapokaliptycznym świecie, gdzie ludzkość walczy o przetrwanie.” Taki ogólny zarys stanowi punkt wyjścia dla dziesiątek znanych tytułów – od The Last of Us, przez Fallout, po Metro Exodus. Każda z tych gier realizuje ten motyw inaczej, nadając mu własny klimat, bohaterów, fabułę i mechaniki. To właśnie ta konkretna realizacja — a nie sam pomysł — podlega ochronie prawnoautorskiej.
Gdyby pomysł był chroniony na zasadach analogicznych do utworu, to wówczas pierwszy pomysłodawca mógłby zablokować powstanie kolejnych tytułów opartych o ten sam pomysł. Zważywszy jednak na istotne róznice pomiędzy wymienionymi przeze mnie przykładami gier, łatwo jest zrozumieć, dlaczego pomysły nie podlegają ochronie i dlaczego, moim zdaniem, jest to słuszne rozwiązanie. Wbrew pozorom jednak, bardzo często podczas konsultacji i doradztwa prawnego w ramach mojej praktyki zawodowej spotykam się ze zdziwieniem developerów, w sytuacji, gdy objaśniam im, że ich pomysł nie podlega ochronie.
Należy przy tym pamiętać, że wyłączenie pomysłów spod ochrony nie obejmuje jedynie tak prostych form, jak przykład, który podałam. Problem polega jednak na tym, iż granica, w której mamy do czynienia z końcem pomysłu i powstaniem utworu jest bardzo cienka i często nieoczywista. Nie ma zatem jednoznacznych kryteriów, które zawsze dadzą nam odpowiedź na to, czy to wciąż pomysł, czy już utwór. Można jednak założyć, że im większy zakres prac nad grą, tym większe prawdopodobieństwo, że pracujemy już nad utworem, a nie wyłącznie nad zaawansowanym pomysłem.
Nie jest jednak tak, że twórca gier pozostaje zupełnie pozbawiony narzędzi ochrony przed nieuczciwym wykorzystaniem jego pomysłu. Ochrona może pojawić się na innym polu niż prawo autorskie. Najczęściej z pomocą przychodzą wówczas przepisy z zakresu zwalczania nieuczciwej konkurencji, tajemnicy przedsiębiorstwa oraz zabezpieczenia w postaci umów o zachowaniu poufności.
Sprawdź również: Elementy gry komputerowej podlegające ochronie prawnoautorskiej
Tytuł gry
Tytuł jest jednym z najważniejszych elementów gry. Pozwala na odróżnienie gry na rynku. Jedne tytuły bywają dosyć kreatywne, jak np. Where the Water Tastes Like Wine, podczas gdy inne cechują się nieco mniejszym stopniem kreatywności, jak np. Sniper Arena.
Generalnie pojedyncze wyrazy, zarówno te o charakterze potocznym, jak i neologizmy, nie będą miały cech twórczych. W praktyce oznacza to, że takie tytuły gier nie są objęte ochroną wynikającą z prawa autorskiego.
Nie oznacza to jednak, że całkowicie nie ma możliwości uzyskania ochrony w zakresie tytułu gry. Najczęściej taką ochronę można uzyskać dokonując rejestracji znaku towarowego. W ten sposób twórcy gier chronią zarówno konkretne tytuły, jak i logo gier czy nazwy i logo studia developerskiego.
Sprawdź również: Status prawny gier komputerowych – czy istnieją przepisy chroniące twórców gier?
GameDev – Obsługa Prawna – Kancelaria After Legal
Pomysł na grę sam w sobie nie podlega ochronie prawnej – nie chroni go ani prawo autorskie, ani inne przepisy. Dopiero konkretna realizacja pomysłu, taka jak fabuła, postacie czy mechaniki, może być uznana za utwór. Granica między pomysłem a utworem bywa jednak nieoczywista, dlatego warto zachować ostrożność i sięgać po inne środki ochrony, takie jak umowy o poufności czy regulacje dotyczące tajemnicy przedsiębiorstwa. Również tytuł gry nie zawsze będzie chroniony – zwłaszcza jeśli jest ogólny lub oparty na jednym słowie – ale można zabezpieczyć go jako znak towarowy.
Jeśli masz dopiero pomysł na grę lub jesteś w trakcie jej tworzenia, lub chcesz zabezpieczyć tytuł do swojej gry, skontaktuj się z nami – pomożemy wybrać najlepsze rozwiązanie. Jako kancelaria specjalizująca się w obsłudze branży IT, w tym gamedevu, pomagamy twórcom gier w zabezpieczaniu ich interesów i ochronie własności intelektualnej. Skontaktuj się z nami, aby dowiedzieć się, jak możemy wesprzeć Twój projekt.