Urlop w umowie B2B dla programisty

Tematem, który rozgrzewa dyskusje w mediach społecznościowych i grupach dedykowanych programistom jest kwestia tzw. urlopu w umowach B2B czyli umowach o współpracy gdzie w relację biznesową wchodzi dwóch przedsiębiorców – z jednej strony usługodawca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą, a z drugiej usługobiorca.

Czy urlop na umowie B2B jest możliwy?

Taka relacja bardzo często przypomina standardowy stosunek pracy, o którym mowa w Kodeksie pracy. Jednak umowa o współpracy nie jest umową pracowniczą, a umową, która podlega pod przepisu Kodeksu cywilnego. Nie dziwi więc fakt, że często charakterystyczne elementy dla umowy o pracę są kopiowane do umów B2B. Jest to jednak nie tylko niepoprawne podejście pod kątem prawnym, ale może być także niebezpieczne, zarówno dla usługodawcy jak i usługobiorcy.

Stosunek pracy

Przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca – do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. Dodatkowo jednym z charakterystycznych elementów dla umowy o pracę jest urlop wypoczynkowy, który jest niezbywalnym uprawnieniem każdego pracownika.

Z racji tego, że umowy B2B nie podlegają przepisom Kodeksu pracy, to usługodawca (np. programista freelancer) nie może korzystać z przywilejów pracowniczych, które wynikają z Kodeksu pracy, w tym urlopu wypoczynkowego.

Ryzyko: kiedy umowa B2B nosi znamiona umowy o pracę?

Co się może stać gdy umowa B2B zawiera elementy charakterystyczne dla umowy o pracę? Istnieje ryzyko, że mogą one zostać przekwalifikowane w umowy o pracę – często nie bezzasadnie. Coraz częściej słyszy się także o zapowiedziach Ministerstwa Finansów czy też Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o planowanych działaniach kontrolnych osób samozatrudnionych w zakresie tego, czy prowadzona przez nich działalność gospodarcza nie jest de facto przypadkiem stosunkiem pracy.

Usługobiorcy powinni także liczyć się z ryzykiem, że w przypadku gdy umowa B2B (umowa o współpracy) będzie spełniała przesłanki umowy o pracę, to usługodawca będzie mógł starać się o ustalenie stosunku pracy. Chodzi tutaj o sądowe stwierdzenie, że umowa o świadczenie usług jest tak naprawdę umowa o pracę od samego początku jej obowiązywania.

Warto jednak pamiętać, że przekwalifikowanie umowy B2B na umowę o pracę rodzi skutki nie tylko dla pracodawcy ale także dla pracownika, w zakresie np. udzielenia zaległego urlopu, zapłaty składek ZUS czy też podatków. Takie przekwalifikowanie nie zawsze musi być dla pracownika korzystne.

Co zamiast urlopu na B2B?

W związku z powyższym powstaje pytanie jakie rozwiązanie można bezpiecznie zastosować w umowach B2B tak aby usługodawca mógł skorzystać z jakiejś formy “urlopu”. Standardowym rozwiązaniem jest tzw. nieodpłatne powstrzymanie się od świadczenia usług. W takim wypadku, aby usługodawca nie był poszkodowany, można proporcjonalnie zwiększyć miesięczne wynagrodzenie, o kwotę jaką usługodawca dostałby, gdyby nie skorzystał z “nieodpłatnego wolnego”.

Urlop na B2B w orzeczeniach sądowych

Kwestia urlopu w umowach współpracy/o świadczenie usług była wielokrotnie poruszana przez polskie sądy. Poniżej znajdziesz wyciągi kilku orzeczeń, które mogą Ci się przydać w przyszłości.

• Uprawnienia pracownicze, takie jak (…), płatny urlop (…), przysługują bowiem z mocy przepisów prawa pracy tylko osobom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę i nie znajdują zastosowania do osób świadczących pracę na podstawie innych umów.
• Cechą charakterystyczną stosunku pracy jest prawo do korzystania z płatnego okresu wypoczynku (urlopu płatnego). W stosunkach cywilnoprawnych takich jak umowa b2b takie uprawnienie nie występuje.
• Powołując się na wyrok Sądu Najwyższego z 9 grudnia 1999 r., sygn. akt I PKN 432/99, Sąd Rejonowy podkreślił, że zatrudnienie nie musi mieć charakteru pracowniczego. Praca może być świadczona także na podstawie umów cywilnoprawnych. Przepis art. 3531 kodeksu cywilnego daje stronom możliwość decydowania o rodzaju stosunku prawnego, a art. 22 § 11 kodeksu pracy nie wprowadza ani domniemania zawarcia umowy o pracę, ani fikcji prawnej zawarcia umowy tego rodzaju.” Praca może być świadczona inaczej niż poprzez zawarcie umowy o pracę, ale w takich przypadkach nie mają zastosowania przepisy k.p. dotyczące urlopu płatnego. Oznacza to, że w przypadku zatrudnienia w oparciu o umowę cywilno-prawną nie przysługuje prawo do urlopu płatnego. Z racji tego, że umowa b2b jest umową cywilno-prawną, jej stronom nie przysługuje możliwość powstrzymania się od świadczenia usług z zachowaniem wynagrodzenia.
• Kluczowym dla umowy o pracę jest hierarchiczne podporządkowanie i sztywno określone godziny pracy. Wynika z tego, że w przypadku umowy b2b czas pracy nie jest sztywno określony i istnieje możliwość zawieszenia wykonywania usług na pewien czas.
• Strony nie wprowadziły czasu pracy, nie ewidencjonowano ani nie nadzorowano czynności usługodawców. Czas świadczenia był uzależniony tylko od czynników zewnętrznych, obiektywnych tj. cykl biologiczny zwierząt, który wpływał m.in. na ściśle określone pory dojenia krów. Przy tym ubezpieczeni mogli tak organizować swoją pracę, aby zmieścić się w cyklu produkcyjnym. Zainteresowani nie mieli z góry przypisanego urlopu, jak potrzebowali dnia wolnego to dokonywali zmian w grafiku.” Przy współpracy przedsiębiorców nie ma potrzeby korzystania z urlopu, ponieważ strony mogą dowolnie organizować czas pracy w taki sposób aby określony czas wolny uzyskać.

Chciałbyś skorzystać z mojego wsparcia? Napisz do mnie!